Portfolio van Patrick Lablans

CV    Leerlijn    Motivatie    Competenties    Planning    Reflectieverslag    Producten

Lesplannen

Lesplan: V3e
Datum: 11 september 2000
Lesonderwerp
: lineaire verbanden.
Wiskundige kernen
: Grafiek, formule en tabel combineren.

Schets van de plaats in de "leerlijn":
Voorafgaande begrippen en technieken
:
Helaas werk de 3e klas nog met de oude boeken en heb ik van de voorafgaande twee klassen enkel de nieuwe edities. Ik weet dus niet in hoeverre dit al behandeld is in de eerste en tweede klas.

Welke begrippen en technieken volgen op dit onderwerp:
Deze paragraaf gaat over lineaire verbanden. De volgende paragrafen gaan over kwadratische en exponentiële verbanden.

Beoogde leerresultaten voor deze les:

Lesopzet
Dit is mijn eerste les in deze klas, en ook voor de leerlingen is dit weer de eerste les na de vakantie. Op deze school worden er uren van 40 minuten gegeven, zodat de meeste lessen bestaan uit een blokuur (80 minuten). Zo ook in deze klas. Op maandag heb ik ze een blokuur, en op woensdag slechts voor 40 minuten.
Ik zal beginnen met mezelf voor te stellen als Patrick Lablans. Mijn naam schrijf ik op het bord. Vervolgens wil ik de namen van de leerlingen zelf horen. Iedereen mag zijn naam noemen, terwijl ik een plattegrond van de klas maak. Verder houdt ik de absenten bij.
Vervolgens zal ik uitleggen welke regels er in mijn klas gelden. Voor de duidelijkheid even op een rijtje:

  • Zodra je binnenkomt, rustig gaan zitten zonder lawaai;
  • Boek op tafel, tas op de grond, jas uit en over de stoel;
  • Telefoons, walkmans, discmans, mp3-spelers en gameboys worden uitgezet en weggedaan, anders worden ze ingenomen;
  • Ik let niet op kauwgom, maar de eerste die kauwgom onder de tafel of stoel plakt, kan gaan kauwgom krabben.
  • Als een medeleerling of ik aan het woord ben, dan is de rest van de klas stil;
  • Er wordt niemand uitgelachen als er een fout antwoord wordt gegeven;
  • Er wordt niet gevloekt, niet gescholden en niet gepest.

Nadat ik gevraagd heb of iedereen zich kan vinden in deze regels, zal ik de papieren uitdelen waarop staat dat de schriften worden gecontroleerd. Voordat ik het uitdeel, zal ik echter nog het verhaal vertellen. Ook de werkwijzer zal worden uitgedeeld. Dat uitdelen zal ik door een leerling laten doen.
Als afsluiting van dit verhaal zal ik nog een vragenrondje houden, zodat ik gelijk de namen kan oefenen.
De leerlingen mogen nu twee aan twee (of als de tafels anders staan in groepjes) gaan werken aan de opgaven zoals ze in de werkwijzer staan. Ik laat ze 20 minuten werken, waarna ik een aantekening geef.
Na deze aantekening mogen ze doorwerken tot het eind van de les.


Lesplan: B1a
Datum: 13 september 2000
Lesonderwerp
: In de ruimte
Wiskundige kernen
: Kijklijnen, veraf / dichtbij.

Schets van de plaats in de "leerlijn":
Voorafgaande begrippen en technieken
:
Dit is de allereerste les wiskunde voor de leerlingen. De voorkennis die ze bezitten verschilt per leerling. In hoeverre is er al wiskunde behandeld op de basisschool?

Welke begrippen en technieken volgen op dit onderwerp:
Het vervolg van het hoofdstuk gaat over ruimtelijke figuren.

Beoogde leerresultaten voor deze les:

Lesopzet
Zoals al gezegd, dit is de eerste maal dit de leerlingen wiskunde hebben en dat ik deze klas heb. Ik zal daarom beginnen met mezelf voor te stellen. Daarna zal ik de namen op een plattegrond schrijven. Vervolgens zal ik de regels uitleggen die bij mij in de klas gelden.
Tot zover was het dezelfde eerste les als bij V3e. De leerlingen zitten in groepjes van vier, en daar zal ik gebruik van maken. Als eerste opdracht mogen ze per groepje gaan opschrijven waaraan ze denken bij het woord wiskunde. Misschien handig, Kramer’s woordenboek geeft de volgende definitie:

"wiskunde v wetenschap die zich bezighoudt met eigenschappen van getallen en figuren: meetkunde, algebra en rekenkunde behoren tot de ~"

Uit elk groepje mag nu een door mij aangewezen leerling een viertal punten opnoemen. Deze zal ik op het bord schrijven en er kort bij stilstaan.
De leerlingen hebben nu kennis gemaakt met wiskunde, ik heb nu kennis gemaakt met de leerlingen. Allereerst deel ik de werkwijzer uit en vertel hoe de leerlingen er mee om moeten gaan. Vervolgens kunnen ze per groepje het instapprobleem (voorpagina, opgave 1 en 2) behandelen. Daar krijgen ze 10 minuten de tijd voor. Hierover kan een klassengesprek ontstaan, maar daar zal ik niet bewust op aansturen. Wel wil ik van een aantal leerlingen horen wat er in het groepje besproken wordt.
De rest van de tijd kunnen de leerlingen aan het werk met de overige opgaven. Aan het eind zal ik het huiswerk nog op het bord schrijven, hoewel het ook al in de werkwijzer te vinden is.


Lesplan: V3e
Datum: 13 september 2000
Lesonderwerp
: kwadratische verbanden.
Wiskundige kernen
: Tweede verschil gelijk.

Schets van de plaats in de "leerlijn":
Voorafgaande begrippen en technieken
:
De vorige les zijn de lineaire verbanden behandeld. Nu is het de beurt aan de kwadratische verbanden. Verder wordt de vergelijking gemaakt tussen beide verbanden.

Welke begrippen en technieken volgen op dit onderwerp:
Deze paragraaf gaat over kwadratische verbanden. De volgende paragraaf gaat over exponentiële verbanden.

Beoogde leerresultaten voor deze les:

Lesopzet
Nadat iedereen zit en de spullen op tafel heeft (hier besteed ik net zo lang aandacht aan totdat iedereen dit gelijk aan het begin van de les doet), zal ik vragen wie er problemen heeft ondervonden bij het maken van het huiswerk. Waarschijnlijk bespreek ik opgave 3 of 6.
Vervolgens geef ik een aantekening waarbij ik terugkom op de lineaire verbanden en de overstap maak naar de kwadratische verbanden. Als iedereen dit snapt, kunnen ze verder met het werk. Het huiswerk is al gelijk bekent.
Dit is de eerste keer dat ik een les geef die slechts 40 minuten duurt. Dat zal zeker even wennen zijn. Vooraf neem ik me voor niet te veel uitleg te geven en de leerlingen wel zelf te laten werken.


Lesplan: B1a
Datum: 15 september 2000
Lesonderwerp
: In de ruimte
Wiskundige kernen
: Ruimtefiguren, kubus, vierkant, balk en rechthoek

Schets van de plaats in de "leerlijn":
Voorafgaande begrippen en technieken
:
De leerlingen hebben de vorige les wat ruimtelijk inzicht gekregen door foto’s om te zetten naar plattegronden en concrete situaties na te bouwen vanuit een plattegrond.

Welke begrippen en technieken volgen op dit onderwerp:
Alleen de cilinder en de cirkel komen nog aan bod in dit hoofdstuk.

Beoogde leerresultaten voor deze les:

Lesopzet
In de vorige les zijn de belangrijkste opgaven al besproken, en de rest staat in het antwoordenboekje. Ik zal daarom alleen aan de leerlingen vragen of zij nog vragen hebben.
Vervolgens deel ik het blaadje uit waarop staat hoe de schriftcontrole werkt.
Eerst zal ik een aantal voorbeelden laten zien van ruimtelijke figuren (blikje, kubus, piramide en balk), zodat het concreter wordt voor de leerlingen.

De leerlingen kunnen nu 25 minuten aan het werk in het groepje waarin ze zitten. Tijdens dat groepswerk (niet geïnstrueerd) kijk ik eerst hoe ze met elkaar aan het werk zijn. Ik heb dan gelijk de gelegenheid om vragen te oefenen. Tijdens deze 25 minuten werk, zal ik er voor een periode van 10 minuten uitgestelde aandacht in stoppen. Misschien erg vroeg in het jaar, maar dan kunnen ze er al aan wennen.

De eerste 40 minuten zijn zo ongeveer wel voorbij, dus ik kan wat lastige opgaven gaan bespreken. Opgave 16, 19 en 21 komen sowieso aan bod. Als blijkt dat iedereen al verder is dan deze opgaven, dan kan ik altijd nog andere opgaven erbij nemen.
Belangrijk is dat duidelijk wordt dat een kubus bestaat uit 6 vierkanten en een balk niet!
De rest van de les kunnen ze weer zelfstandig aan het werk gaan.


Lesplan: V3e
Datum: 18 september 2000
Lesonderwerp
: Allerlei verbanden
Wiskundige kernen
: Kwadratisch verband en exponentiële verbanden.

Schets van de plaats in de "leerlijn":
Voorafgaande begrippen en technieken
:
De lineaire verbanden zijn al aan bod geweest. Met het kwadratisch verband is een begin gemaakt tijdens de opgaven van het huiswerk.

Welke begrippen en technieken volgen op dit onderwerp:
Alleen de exponentiële verbanden komen nog aan bod in dit hoofdstuk.

Beoogde leerresultaten voor deze les:

Lesopzet
Allereerst moet ik ervoor zorgen dat iedereen weer op dezelfde plaats zit als tijdens de eerste les, zodat ik namen kan oefenen. Vervolgens zal ik de opgaven 8, 9 en 13 bespreken. De rest van de opgaven kan worden nagekeken in het antwoordenboekje. Ik zal gelijk een aantekening bij de uitleg geven.

Als iedereen weer aan het werk is, zal ik de schriften controleren. Ik moet dan wel zorgen dat iedereen aan het werk is. De leerling mag aan mijn bureau zijn schrift laten zien, terwijl de leerlingen zelfstandig aan het werk gaan.

Aan het begin van het tweede uur zal ik nog een opgave klassikaal uitleggen. Tijdens het rondlopen kan ik een goede inschatting maken van de problemen.


Lesplan: B1a
Datum: 20 september 2000

Lesonderwerp
: In de ruimte
Wiskundige kernen
: Kubus, balk, rechte hoeken, cilinder, cirkel.

Schets van de plaats in de "leerlijn":
Voorafgaande begrippen en technieken
:
Het vierkant is al aan bod geweest. De kubus is tijdens het maken van het huiswerk aan de orde geweest.

Welke begrippen en technieken volgen op dit onderwerp:
Aan meetkunde komt voorlopig niets meer, het hoofdstuk is afgelopen. Pas in hoofdstuk 3 wordt er weer aan plaatsbepalen (meetkunde) gedaan.

Beoogde leerresultaten voor deze les:

Lesopzet
Allereerst zal ik op het bord een kubus tekenen, zodat de leerlingen weten hoe de grensvlakken, ribben en hoekpunten heten. Vervolgens zal ik opgave 31 en 36 bespreken.

Nu kunnen de leerlingen gezamenlijk opgaven gaan maken. Als ik zie dat iedereen voorbij opgave 47 is, dan zal ik op het bord voordoen hoe een cirkel getekend moet worden. Verder zal ik van een A4-tje een cilinder vouwen en laten zien dat het 1 gebogen en twee platte grensvlakken heeft.

Tot het eind van de les kan iedereen verder gaan met het maken van huiswerk.


Lesplan: V3e
Datum: 20 september 2000
Lesonderwerp
: Allerlei verbanden
Wiskundige kernen
: Exponentiële verbanden.

Schets van de plaats in de "leerlijn":
Voorafgaande begrippen en technieken
:
Lineaire en kwadratische verbanden zijn inmiddels aan bod geweest.

Welke begrippen en technieken volgen op dit onderwerp:
Dit is de laatste paragraaf die uit dit hoofdstuk behandeld wordt.

Beoogde leerresultaten voor deze les:

Lesopzet
Allereerst moeten de leerlingen de tafels twee bij twee neerzetten. Het groepswerk (bij elkaar zitten) werkt nog niet. Om de orde de rest van het jaar te handhaven zal ik nu strenger optreden. Leerlingen gaan dus ook niet omgedraaid zitten!

Ik begin met het geven van een aantekening, waarbij het volledig stil moet zijn. Als leerlingen antwoord weten op mijn vraag, dan gaat dat met vingers! Zoniet, dan wordt het overschrijven van de samenvatting voor de rumoerige leerlingen.

Aantekening:

formule --> tabel --> grafiek

lineair verband: y = ax + b (algemene vergelijking, met b = waarde bij x = 0 en a = toename van y bij toename van 1 bij x)
kwadratisch verband : -x2 + 3x – 8 (voorbeeld)
exponentieel verband: N = b × gt (algemene vergelijking, met b = beginhoeveelheid en g is groeifactor per tijdseenheid t)

Vervolgens kunnen de leerlingen gaan werken aan de rest van de opgaven in tweetallen.


Lesplan: B1a
Datum: 22 september 2000

Lesonderwerp
: In de ruimte
Wiskundige kernen
: Hele hoofdstuk.

Schets van de plaats in de "leerlijn":
Voorafgaande begrippen en technieken
:
Het hele hoofdstuk komt nu aan de orde en is al eens aan de orde geweest.

Welke begrippen en technieken volgen op dit onderwerp:
Aan meetkunde komt voorlopig niets meer, het hoofdstuk is afgelopen. Pas in hoofdstuk 3 wordt er weer aan plaatsbepalen (meetkunde) gedaan.

Beoogde leerresultaten voor deze les:

Lesopzet
De leerlingen hebben het hele hoofdstuk middels de samenvatting bestudeerd. Ze worden nu in de gelegenheid gesteld om vragen te stellen die ik ongeveer 30 minuten lang zal beantwoorden. Een aantal moeilijke opgaven zal ik ook uitleggen (39, 46, 54 en 63)

Vervolgens gaan de leerlingen de D-toets maken, die ik thuis nakijk, waarna ik advies geef over de te maken herhalingsopgaven.

De leerlingen hebben als huiswerk de opgaven van de extra stof.


Lesplan: V3e
Datum: 25 september 2000
Lesonderwerp
: Allerlei verbanden
Wiskundige kernen
: Lineaire, kwadratische en exponentiële verbanden.

Schets van de plaats in de "leerlijn":
Voorafgaande begrippen en technieken
:
Lineaire, kwadratische en exponentiële verbanden zijn inmiddels aan bod geweest.

Welke begrippen en technieken volgen op dit onderwerp:
Het hele hoofdstuk is behandeld. In de extra stof komt het periodieke verband nog aan de orde.

Beoogde leerresultaten voor deze les:

Lesopzet
Allereerst moeten de leerlingen de tafels twee bij twee neerzetten. Het groepswerk (bij elkaar zitten) werkt nog niet. Om de orde de rest van het jaar te handhaven zal ik nu strenger optreden. Leerlingen gaan dus ook niet omgedraaid zitten! De vorige les werkte dit goed.

Ik begin met het geven van een aantekening, waarbij het volledig stil moet zijn. Als leerlingen antwoord weten op mijn vraag, dan gaat dat met vingers! Zoniet, dan wordt het overschrijven van de samenvatting voor de rumoerige leerlingen.

Aantekening:
formule --> tabel --> grafiek

lineair verband: y = ax + b (algemene vergelijking, met b = waarde bij x = 0 en a = toename van y bij toename van 1 bij x)
kwadratisch verband : -x2 + 3x – 8 (voorbeeld)
exponentieel verband: N = b × gt (algemene vergelijking, met b = beginhoeveelheid en g is groeifactor per tijdseenheid t)

Vervolgens kunnen de leerlingen gaan werken aan de rest van de opgaven in tweetallen. Eerst wordt de D-toets gemaakt, vervolgens gaan de leerlingen aan het werk met de herhaling en de extra stof.

Deze les worden de schriften gecontroleerd.


Lesplan: B1a
Datum: 27 september 2000

Lesonderwerp
: In de ruimte
Wiskundige kernen
: Hele hoofdstuk.

Schets van de plaats in de "leerlijn":
Voorafgaande begrippen en technieken
:
Het hele hoofdstuk komt nu aan de orde en is al eens aan de orde geweest.

Welke begrippen en technieken volgen op dit onderwerp:
Aan meetkunde komt voorlopig niets meer, het hoofdstuk is afgelopen. Pas in hoofdstuk 3 wordt er weer aan plaatsbepalen (meetkunde) gedaan.

Beoogde leerresultaten voor deze les:

Lesopzet

De leerlingen krijgen de D-toets terug, die helemaal besproken wordt. Hoewel er weinig fouten gemaakt zijn, wil ik toch een aantal belangrijke punten eruit lichten.

Vervolgens kunnen ze tot halverwege de les herhalingsopgaven gaan maken. De rest is huiswerk.

Daarna begin ik met het nieuwe hoofdstuk. Zonder uitleg kunnen ze een heel eind komen. Waarschijnlijk onderbreek ik dit uur wel om iets uit te leggen, maar dat hangt af van de situatie.


Lesplan: V3e
Datum: 27 september 2000

Lesonderwerp
: Allerlei verbanden
Wiskundige kernen
: Lineaire, kwadratische en exponentiële verbanden.

Schets van de plaats in de "leerlijn":
Voorafgaande begrippen en technieken
:
Lineaire, kwadratische en exponentiële verbanden zijn inmiddels aan bod geweest.

Welke begrippen en technieken volgen op dit onderwerp:
Het hele hoofdstuk is behandeld. In de extra stof komt het periodieke verband nog aan de orde.

Beoogde leerresultaten voor deze les:

Lesopzet

Deze les zal ik de gemaakte D-toets teruggeven. Als herhaling kunnen de leerlingen maken opgaven 5 t/m 10b (behalve 6 en 9c) + blz. 66, opgave 64a en b. Ook de extra stof moet gemaakt worden. Daar zal ik verder geen uitleg over geven.

Dit is de laatste les voor het proefwerk. Ik zal de leerlingen dus ook moeten vertellen hoe ik wil dat het er tijdens een proefwerk aan toe gaat (tafels uit elkaar, allemaal rekenmachine mee, etc.)

Verder zal ik opgave 1 en 6 van de D-toets bespreken. Individueel zal ik problemen met de extra stof uitleggen, mits er geen problemen zijn die iedereen heeft.


Lesplan: B1a
Datum: 29 september 2000

Lesonderwerp
: In de ruimte
Wiskundige kernen
: Hele hoofdstuk.

Schets van de plaats in de "leerlijn":
Voorafgaande begrippen en technieken
:
Het hele hoofdstuk komt nu aan de orde en is al eens aan de orde geweest.

Welke begrippen en technieken volgen op dit onderwerp:
Aan meetkunde komt voorlopig niets meer, het hoofdstuk is afgelopen. Pas in hoofdstuk 3 wordt er weer aan plaatsbepalen (meetkunde) gedaan.

Beoogde leerresultaten voor deze les:

Lesopzet

De tafels staan al uit elkaar, het proefwerk kan worden uitgedeeld. Er is een A- en B-versie, die, op een aantal getallen na, hetzelfde zijn.

Na afloop (ongeveer 50 minuten) kunnen de leerlingen even uitrusten. De laatste 25 minuten van het uur kunnen ze verder gaan met hoofdstuk 2, maar ik hoop dat ze nog aan het werk gezet kunnen worden. Ik heb er begrip voor als niet iedereen de gebruikelijke motivatie kan opbrengen.


Lesplan: V3e
Datum: 02 oktober 2000

Lesonderwerp
: Allerlei verbanden
Wiskundige kernen
: Lineaire, kwadratische en exponentiële verbanden.

Schets van de plaats in de "leerlijn":
Voorafgaande begrippen en technieken
:
Lineaire, kwadratische en exponentiële verbanden zijn inmiddels aan bod geweest.

Welke begrippen en technieken volgen op dit onderwerp:
Het hele hoofdstuk is behandeld. In de extra stof komt het periodieke verband nog aan de orde.

Beoogde leerresultaten voor deze les:

Lesopzet

De tafels staan al uit elkaar en enkele richtlijnen al op het bord. Als iedereen binnen is, zal ik de toetsen pas uitdelen als het volledig stil is.

Na afloop krijgen de leerlingen 5 minuten pauze. De laatste 25 minuten van het uur wil ik besteden aan het nieuwe hoofdstuk. De werkwijzer heb ik in de 5 minuten pauze al uitgedeeld, de data zal ik op het bord zetten.

Opgave 23 zal ik als instapprobleem klassikaal behandelen. Aan het eind van de les zet ik het huiswerk op het bord.

Het grootste probleem dat ik hier voorzie is dat de klas niet stil te krijgen is na de toets. Toch wil ik uitleg geven. Dat lijkt me een betere keuze dan ze te laten werken aan de opgaven, omdat er dan niemand is die iets doet.